Monday, July 18, 2016

ආයුර්වේද උපාධිය අට්ටාලය උඩ වේලීම හෙවත් වෙදහටන වේදිකාවේ පදම් කිරීම


මේ ලිපිය බොරැල්ලේ ආයුර්වේද රෝහල ඉදිරිපිට යුක්තිය ඉල්ලා අව්වේ කැකෑරෙන අපේ තරුණ උපාධිධාරීන් ගේ ලේ වල දුවන අපේක්ෂා දිරිමත් කරන්නටය. අපි ඔබ ගැන කණගාටු නොවෙමු. අපිට ඔබ ගැන ආඩම්බරවෙමු. ඒ ඔබ ඔබේ සත්‍යග්‍රහය තුළින් රැකියා ඉල්ලා රජය ඉදිරියේ දනින් වැටෙනවා නොව මහජනතාවට ආයුර්වේදය ගැන කැක්කුමක් ඇති කරනවා යැයි මට සිතෙන් නිසාය. ඔබ තරුණ කාලය වැය කළේ ආයුර්වේදය වෙනුවෙන් මේ රටේ විවිධ ආණ්ඩු මහජනතාව තුළ ඇති කළ උනන්දුව හා ඊට අදාළව දියත් කළ වැඩසටහන් ගැන විශ්වාසය තැබූ නිසාය. අපි ඔබගේ අධ්‍යාපනයට ආශිර්වාද කළේ ඔබ දිරිමත් කළේ ඔබේ අධ්‍යාපනයෙන් පසු ඔබේ වෘත්තීය සුරක්ෂිතභාවය ඇතැයි විශ්වාස කළ නිසාය. එනිසා මේ අරගලයේදී ඔබ තනිකොට සිටීම අප නොකළ යුතු යැයි මා තරයේ විශ්වාස කරමි. එනිසා මේ අරගලය ජයග්‍රහණය කරා යනතෙක් ඔබ සමඟ අපි ද සිටින්නෙමු. මහලු සමාජවාදීන් ගේ භූමියෙන් ද එළියට දැමු පසු ආයුර්වේදයේම සෙවනේ යළි ඉඳ ගැනීමට ඔබට ආත්මශක්තියක් තිබීමද අභිමානයකි. ඔබ ඉඳගෙන සිටින්නේ වෙදසටන් වල ජයබිමකය. එනිසා ඔබේ සටනට ජය නියතය. මෙම ලිපිය පත්තර වලට ද යවමි. එහෙත් පළවේ දැයි සැක සහිතය. එනිසා සයිබර් අවකාශයට මුදාහරිමි.

මේ වන විට අපේ ආයුර්වේද උපාධිධාරීන් රැකියා ප්‍රශ්නය වෙනුවෙන් මහ මග අට්ටාලයක් උඩ සත්‍යග්‍රහයක නිරතව සිටින්නේ රැකියා ප්‍රශ්නය නිසාය. එහෙත් බලධාරින් නෑසු කන් ඇතිව ඉවත බලා සිටින්නේ මේ ප්‍රශ්නය ඔවුන් විහින් ඇති කර ගත් අර්බුදයක් මෙන් සිතාද? මේ අරගලයේ නිරත සියලුම දෙනා  මේ රටේ නිදහස් අධ්‍යාපනයේ ප්‍රතිලාභ අත් කර ගත්තේ සිය අනාගත වෘත්තීය ජීවිතය සාර්ථක කර ගැනීමට මෙන්ම  මේ රටේ ජනතාවට ද යම් සේවාවක් කිරීමේ අටියෙනි.  ඔවුන් මහජන මුදලින් සිය අධ්‍යාපනය අවසන් කොට මහ පාරේ දිය කරන්නේ තරුණ බුද්ධිය පමණක් නොවේ ජාතික ධනයයි. එනිසා මෙම තරුණ වෛද්‍යවරුන් රාජ්‍ය සේවයට බඳවා ගැනීමෙන් ආයුර්වේද ක්ෂේත්‍රයට පමණක් නොව පොදුවේ මුළු  මහත් සෞඛ්‍ය පද්ධතියටත් රටේ ජාතික ආර්ථිකයටත් මහඟු වාසියක් අත් කර ගත හැකිය. උසස් අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශයෙන් ලබා ගත් තොරතුරු අනුව ආයුර්වේද වෛද්‍ය උපාධිධාරියකු බිහි කිරීම සඳහා වසර පහක කාලයක් තුළ වැය වන පුනරාවර්තන වියදම රු.1597980කි.  ඊට  අමතරව වසරක සීමාවාසික  පුහුණු කාලය තුළදී මාසික දීමනා ලෙස ලක්ෂ හයකට ආසන්න  මුදලක් එක වෛද්‍යවරයෙකු සඳහා  වනු ලබයි. එවිට  මේ වියදම ලක්ෂ 22 ක් පමණ වේ. එසේ නමුත් එම ආයතන වල භෞතික සම්පත් හා යටි තල පහසුකම් සඳහා වැය කර ඇති ධනස්කන්ධය ඇති විශාලය. එහෙත් මේ මහජන මුදල් කන්දරාව වැය කරන්නේ එහි ප්‍රතිඵල හා ප්‍රතිලාභ බෙදාහැරීමේ ජාතික වැඩ පිළිවෙළක් නොමැතිව ද යන්න නැගෙන විමතියකි.

අද වන විට රැකියා විරහිතව සිටින උපාධිධාරී ආයුර්වේද වෛද්‍යවරුන් 700කට අධික පිරිසක් සිටිය යුත්තේ ඵලදායි සේවාවක නියැලි වුවත් අද ඔවුහු සිටිනුයේ නිවෙස්වලය.  සියලු දෙනාටම රජයේ රැකියා දිය යුතුය හෝ එසේ නොමැතිව වෛද්‍ය සේවයේ නොයෙදිය හැකිය යන්න වෙනම සාකච්ඡා කළ යුතුය. එහෙත් ප්‍රශ්නය වන්නේ මේ සියලු දෙනා 2008 වර්ෂයේ සිට ජාතික ආර්ථිකයේ කොටස්කරුවන් නොවී සිය කාලය නාස්ති කරමින් සිටිමයි. වාර්ෂිකව මේ සංඛ්‍යාව වැඩිවෙමින් පවතින අතර ඒ අය සඳහා රැකියා සැපයීම කෙසේ වෙතත් ඔවුන්ගේ සේවාව කාර්ක්ෂමව යොදා ගැනීමේ වැඩපිළිවෙලක් බිහි නොවීමේ ඛේදවාචකය අප ඉදිරියේ ප්‍රශ්න කෙරෙමින් පවතී. ඇත්තටම මේ නොසැලකිල්ලේ හේතුව ආයුර්වේද විශ්විද්‍යාල ආයතන වසා දැමීම හෝ ඒවා අඩපණ කිරීම ද යන්න ඒ සමඟම නැගෙන අතුරු ප්‍රශ්නයයි. ආයුර්වේද වෛද්‍ය ක්‍රමය ජාතික සෞඛ්‍ය පද්ධතිය තුළ පිළිගැනීමට ලක් වී ඇති බව පුන පුනා ප්‍රකාශ වුවත් ඒවා වේදිකාවේ කතා පමණක් යැයි සැකයක් උපදින්නේ මෙබඳු අර්බුදයන් විසඳුම් නොදී ඇදෙමින් යන ආකාරය දකින විටය. මේ තත්වය ඉදිරියේ ආයුර්වේද අධ්‍යාපනය කෙරෙහි තරුණ පිරිස් නැඹුරු නොවන්නේ නම් තවදුරටත් රජයේ සම්පත් මහජන මුදල් වැය කරමින් මේ ආයතන පවත්වා ගෙන යාම අපරාධයකි. එහෙත් තත්වය බොහේ සෙයින් වෙනස් වන්නේ මේ වන විට විශ්ව විද්‍යාල ආයතන වල ආයුර්වේදය ඉගෙනීමට නැඹුරු වන සිසුන් සංඛ්‍යාව සැලකිය යුතු ප්‍රතිශතයකින් වැඩි වී ඇති නිසාය. එහෙත් අවාසනාව වන්නේ සමහර නිලධාරින් බි.ඒ.එම්.එස්. උපාධිය සඳහා වසර කීයක් ගත වේදැයි නොදන්නා තරමට බොළඳ ය. ලාමකය. ඔවුන් මහජන මුදලින් පඩි ලැබීමද රටේ අවාසනාවකි. 

එහෙත් ඉතිහාසය දෙස බැලූ විට අපි අවබෝධ කරගන්නා සත්‍යය වන්නේ සෞඛ්‍ය ක්ෂේත්‍රය තුළ ආයුර්වේද වෛද්‍ය ක්‍රමය මුල් බැස ගන්නට අවශ්‍ය නිසි පහසුකම් සැපයීමේ වැඩසටහන අඩාල වී ඇති බවය. මේ ආයතන පිහිටුවීමේ ලා පුරෝගාමී වූ දේශීය වෛද්‍ය විශාරදයින්, සංවිධාන හා දේශපාලන නායකයින් ඉන් අපේක්ෂා කළ මහඟු සේවාව ලබා ගැනීමේ අසමත් පාලකයින් ඒවා තුළත් ඉන් පිටතත් කාලයක් පුරා මුල් පුටු වල කාලය කා දැමීමේ අනිටු විපාකය අද විඳිමින් සිටිමු. ඒවායින් බිහිවන උපාධිධාරින් මහ මගට ඇද දැමීමෙන් එහි ශෝචනීය ඉරණම සාමාන්‍ය මහජනයා ද අත්විඳිනු නිසැකය. මේ රටේ ජාතික උරුමයක් ලෙස දේශීය වෛද්‍ය ක්‍රමය ආරක්ෂා කරගැනීමේ මුලික වගකීම ඇත්තේ එහි අධ්‍යාපනය පවත්වා ගෙන යන ආයතන වලටය. වර්තමාන සමාජ අවශ්‍යතා වලට ගැලපෙන වෛද්‍යවරුන් බිහි කිරීමේ ශාස්ත්‍රීය වගකීම රැඳී ඇත්තේ විශ්ව විද්‍යාල අධ්‍යාපනය තුළය. එසේම උපාධිධාරීන් බිහි කර අහක බලා ගෙන සිටීමට කිසිදු සදාචාරාත්මක අයිතියක් ඔවුන්ට නැත. ඔවුන් සිය උපාධිධාරීන් හට වෘත්තීය අගයන් හා අභිමානය පවත්වා ගැනීමේ අවස්ථාව සැලසුම් කළ යුතුයි. මහජන මුදලින් බිහි කළ වෛද්‍යවරුන් අතරමං කිරීමට රජයට ද කිසි අයිතියක් නැත. එය සිය ජාතික මානව සම්පත් සැලැස්මේ කොටසක් විය යුතුය. එසේ නොමැතිව මහපාරේ අට්ටාලයක් මත වේලෙන උපාධිධාරී ආයුර්වේද වෛද්‍යවරුන් ගේ ශ්‍රමය, දැනුම හා බුද්ධිය නාස්තිවීමට ඉඩ හරින්නේ පසු ගිය දශක කිහිපයක් පුරා සිදු වූ මේ දේශපාලනික අත්වැරැද්ද නිසාය.

ආසන්න වශයෙන් වසරකට උපාධිය ලබාගන්නා ආයුර්වේද වෛද්‍යවරුන් 300-350ක් අතර ප‍්‍රමාණයක් රැකියා නොමැති වෘත්තිකයින් ලෙස සමාජයේ විවිධ අයුරින් සිය කාලය නාස්ති කරති. සිය වෘත්තීය අභිමානය පරදුවට තබා නොයෙකුත්  අශිෂ්ට ව්‍යාපාර වලට ආරක්ෂාව සපයති. ව්‍යාපාරිකයින් අඩු වැටුපට වෘත්තීය අභිමානය නොමැති තනතුරු වලට මේ උපාධිධාරීන් යොදවා ගනී. එහෙත් 2012 වසරේ උපාධිධාරී ආයුර්වේද වෛද්‍යවරුන් 264 ක් රාජ්‍ය සේවයට එක් කර ගත් අතර මීට වසර කිහිපයකට පෙර වෛද්‍යවරු 183 දෙනකුට රැකියා ලබාදී ඇත. එලෙස සීමිත බඳවා ගැනීම් සිදුවන්නේ ප්‍රමාණවත් පුරප්පාඩු සංඛාවක් නැතිවම නොවේ. අවශ්‍ය නම් තවත් පුරප්පාඩු නිර්මාණය කළ හැකිය. එසේ නිර්මාණය කළ පුරප්පාඩු 600 ක් පිළිබඳ යෝජනාව කැබිනෙට්ටුවේ කුණු කුඩයට වැටුණේය. දැනට සත්‍ය වශයෙන් පවතින පුරප්පාඩු සංඛ්‍යාව පිරවීමට ඉල්ලුම් පත්‍ර කැඳවා තිබියදී එය අනවශ්‍ය ලෙස ප්‍රමාද කරන්නේ මන්දැයි ගැටලුවකි. මේ වනවිටත් ආයුර්වේද වෛද්‍ය සේවාවේ වෛද්‍ය හිඟය 40% - 50%ත් අතර බව ගණන් බලා තිබියදී ඒ සඳහා විධිමත් ජාතික වැඩපිළිවෙලක් නොමැති වීම බලවත් අඩුපාඩුවකි. වේදිකාව මත නොයෙකුත් පොරොන්දු දුන්නත් ඒවා වචන වලට සිමා විය. ජනාධිපතිවරණ ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශයත් යහපාලන රජයේ ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශයත් ඉතා පැහැදිලිව උපාධිධාරී ආයුර්වේද වෛද්‍යවරුන්ගේ රැකියා ප්‍රශ්නය සඳහා තිරසාර විසදුම්  හා ආයුර්වේද වෛද්‍ය සේවාවේ ගුණාත්මක සංවර්ධනයත් සහතික කරන බව ඉඳුරාම පොරොන්දු වී ඇත. දැන් මහපාරේ සිටින වෛද්‍යවරුන් ප්‍රශ්න කරන්නේ ඒ පොරොන්දු වල විශ්වාසනීයත්වය විනා මේ රටේ දේශපාලනයේ අවංකභාවය  නොවේ. දේශපාලකයින් පොරොන්දු වලින් තෙම්පරාදු වෙමින් සිටියි. අපේ උපාධිධාරීන් ගේ වෙද හටන අට්ටාලය උඩ පදම් වෙමින් තිබේ. එය හරි පදමට බා ගැනීමට දේශපාලකයින් දැනගත යුතුය.

සමස්තයක් ලෙස ගත් කළ රටේ විවිධ මට්ටම වල ආයුර්වේද වෛද්‍ය ප‍්‍රතිකාර මධ්‍යස්ථාන 604ක සංඛ්‍යාවක් පවතී. මේවා  මධ්‍යම රජය,  පළාත් සභා, පළාත් පාලන ආයතන යටතේ පාලනය අතර සේවාව පිළිබඳ නිසි ප‍්‍රමිතියක් නොමැති නිසා බොහෝ ආයතන මහජන සේවාවට අසමත් ව සිටී. එහිලා බලපා ඇති මුලික ගැටලුවක් වන්නේ ප්‍රමාණවත් පරිදි මානව සම්පත් නොවීමයි.  උපාධිධාරී වෛද්‍යවරයෙක් බිහිකිරීමට රජය විශාල මුදලක් වැය කරන අතර වසර හයක් සිය තරුණ ජීවිතය වැය කරමින් උපාධිය ලබා ගන්නා උපාධිධාරීන් ඒ සඳහා කරන කැප කිරීම ද සුළුකොට තැකිය නොහැකිය. බටහිර වෛද්‍ය උපාධියට සමාන ධාරිතාවකින් යුත් විෂය මාලාවකට මුහුණ දෙමින් විභාග හා ප්‍රායෝගික කර්මාභ්‍යාස වලින් පසුව එක අවුරුදු සිමාවාසික පුහුණුවක් ද සම්පුර්ණ කරමින් විශ්ව විද්‍යාලයෙන් පිටවන මේ තරුණ උපාධිධාරින් අද මහපාරේ අට්ටාල උඩ සත්‍යග්‍රහ කරයි. ඔවුන්ට අට්ටාල උඩට වී වෘත්තීය හිඟමන් යැදීමට සිදුවීමේ අවාසනාව දෙස බලා සිටින්නේ ඉතා කණගාටුවෙනි. උපාධියෙන් පසු ඔවුන් මුහුණ දෙන සමාජ ආර්ථික ප්‍රශ්න ගැන බලධාරින් හට අබමල් රේණුවක අවබෝධයක් නැත. මේ රැකියා ප්‍රශ්නය මත සමහරුන් ගේ පවුල් අවුල් වී අසරණ වී ඇත. ඔවුන්ට පෞද්ගලික වෛද්‍ය වෘත්තියේ නියැලීමට අවශ්‍ය සමාජ පරිසරය හා වෘත්තීය තත්වය ගැන නොවිසිඳුණු ගැටලු බොහෝය. එසේම රාජ්‍ය සේවාව තුළ මානව සම්පත් හිඟය නිසා ආයුර්වේද සේවාවේ ගුණාත්මක බව පිරිහෙමින් පවතී. ඒ අතර වටිනා මානව සම්පත් මහපාරේ වේලෙමින් සිටියි.

මේ රටේ ආයුර්වේද වෛද්‍ය ක්‍රමය සෞඛ්‍ය ක්ෂේත්‍රය තුළ නිරන්තර පීඩාවට පත් වන විට එය සෞඛ්‍ය අමාත්‍යංශය යටතට පත් වූ විට අලුත් බලාපොරොත්තු ඇති විය. එසේම සෞඛ්‍ය අමාත්‍යවරයාගේ කතා ක්ෂේත්‍රය හා වෘත්තිකයින් දිරිගන්වන සුළු වූයේ එතුමා එඩිතර ලෙස දොස්තර ඒකාධිකාරයට අභියෝග කරමින් දේශීය වෛද්‍ය ක්‍රම අගය කරන නිසාය. මෙරට ජනගහනයෙන් වැඩි පිරිසක් සිය සෞඛ්‍ය ප්‍රශ්න සඳහා ආයුර්වේද වෛද්‍ය ක්‍රමයේ සහය නොපතන බවට වැරදි මතයක් නිලධාරීන්ගේ ඔළු ගෙඩි තුළ අනාදිමත් කාලයක සිටම තිබේ. එනිසාම ආයුර්වේද වෛද්‍යවරයා “වෛද්‍ය ගණයේ” ලා නොසැලකෙන වෘත්තිකයෙක් ලෙස මහපාරට ඇද දමා තිබේ. ආයුර්වේද වෛද්‍ය සභාව අරක් ගත් නිලධාරි ගෙවල පෙරේතයින් එහි අල්ලසට දුෂණයට යට වී සාක්කු පුරවා ගන්නවා මිස වෛද්‍යවරුන් ගේ නෛතික අයිතීන් වෙනුවෙන් කිසිදු පෙනී සිටීමක් නොකරයි. එසේ කරන්නට තරම් මොළයක් හෝ කොන්දක් ද ඒ මන්ද්බුද්ධිකයාට ඇත්තේද නැත. ඔහු නිකං විහිළු චරිතයක් රඟ දක්වයි. ඉහළ නිලධාරින්ට කඩේ යන නිසා ඔහුගේ දුෂණයට බාධාවක් ද නැත. මෙයින් සිදුවන්නේ උපාධිධාරීන් ගේ වෘත්තීය අභිමානයට හානි සිදුවන අවස්ථා වලදී ඊට එරෙහිව පෙනී සිටීමේ පෞරුෂයක් මේ වෛද්‍ය සභාවට ඇත්තේ නැත. එනිසා රැකියා ප්‍රශ්නය විසඳා ගැනීමට අදාළව ජාතික සැලැස්මක් ඉදිරිපත් කිරීම සඳහා නායකත්වය දෙන්නට අවශ්‍ය බුද්ධිමය දායකත්වය එබඳු ආයතනයකින් අපේක්ෂා කළ නොහැකිය. අම්බරුවන් කරත්තේ බඳිනවා මිස උන් ගෙන් පාර ඇසීම මෝඩ කමකි.

ආයුර්වේද වෛද්‍ය සේවාව මෙරට සෞඛ්‍ය ක්ෂේත්‍රයේ වියදම අඩු කිරීමේ ලා යොදා ගත හැකි හොඳම වික්ලපය බව බොහෝ නිලධාරින් නොදනී. විශේෂයෙන්ම භාණ්ඩාගාරයේ, කළමනාකරණ සේවාවේ නිලධාරින් මේ ගැන දැන ගත යුතුය. අපේ රටේ ජාතික ධනයෙන් නඩත්තු කරන මේ වියදම අධික සෞඛ්‍ය සේවාවේ වියදම 25% කින් අඩු කිරීමට ආයුර්වේදය යොදා ගත හොත් තව වෛද්‍යවරුන් 1500 කට රැකියා සැපයීම අපහසු නොවේ. සාමාන්‍ය වශයෙන් රුපියල් බිලියන 216 ක් වන වාර්ෂික සෞඛ්‍ය වියදමෙන් 10% ක් දේශීය වෛද්‍ය ක්‍රමයට වෙන් කිරීමෙන් මේ ක්ෂේත්‍රය අද පවතින තත්වය මෙන් 300 ගුණයකින් වැඩි දියුණු කර පුළුල් සේවාවක් සැපයිය හැකිය. මෙය රාජ්‍ය ප්‍රතිපත්තිය ගැන ප්‍රශ්නයක් නොව රාජ්‍ය ආකල්ප පිළිබඳ ප්‍රශ්නයකි. රජයේ බටහිර රෝහල් තුළ අධික වියදම් දරන ශල්‍ය කර්ම වලට වැය කරන සමහර රෝගාබාධ සාමාන්‍ය ප්‍රතිකාර වලින් ගොඩ දාන ආයුර්වේදය ඒ සඳහා ඉල්ලා සිටින්නේ සුළු ඇගයීමකි. එබඳු ප්‍රතිකාර ක්‍රම ගැන විධිමත් ආර්ථිකමය ඇගයීමක් හා ඒවායේ වියදම් ප්‍රතිලාභ අධ්‍යනයක් සිදු කොට එය ප්‍රචලිත කිරීමට ආධාර අනුබල දෙන ලෙසයි. වකුගඩු රෝගීන් සඳහා වන ප්‍රත්‍යක්ෂ ප්‍රතිකාර වලින් ඉතිරී වන්නේ විදේශ විනිමයයි. ආරක්ෂා වන්නේ රෝගීන්ගේ ජීවිතයි. ආයුර්වේද ප්‍රජා සෞඛ්‍ය වෛද්‍ය නිලධාරින් 700 ක් පමණ සංඛ්‍යාවක්  ප්‍රාදේශීය මට්ටමේ සිදුකරන සේවාව කිසි ලෙසකින් අවතක්සේරු කළ නොහැකි වුවත් ඒ ගැන නිසි තක්සේරුවක් ද සිදු කර නැත. මේ සියල්ල එකට ගණන් බලා ජාතික ආර්ථිකයට ආයුර්වේදයෙන් ලබා දිය හැකි දායකත්වය සොයා බැලීම නොවටනේද? එය මේ රටේ සෞඛ්‍ය ක්ෂේත්‍රයට ලබා දීමේ වැඩපිළිවෙළකට යාමට විරුද්ධ වන්නේ කවුද? ඒ සඳහා මේ මහපාරේ සත්‍යග්‍රහ කරන තරුණ වෛද්‍යවරුන් යොදා ගැනීමට ක්‍රියා කිරීම ජනතාහිතවාදී යහපාලන රජයක පරම යුතුකම විය යුතුය.


වෛද්‍ය ඩැනිස්ටර් එල්. පෙරේරා 

Friday, July 1, 2016

මරහ ලෙඩාට මේකප් දැමීම හෙවත් තනි කකුලෙන් රේස් දුවන ආයුර්වේදය


මේ ලිපියේ මාතෘකාවේ කොටස් දෙක නොගැලපෙනව වගේ පෙනුනට කියෙව්වට පස්සේ තේරෙයි ඒ දෙක අපූරු සංයෝගයක් කියල. මරහ ලෙඩා කියන්නේ අද හෙට මියැදෙන පණ අදිමින් ඉන්න ලෙඩා. ඉතින් ඒ ලෙඩා බලන්න කට්ටිය එනකොට ලෙඩා ගේ අයිතිකාරයෝ කරන්නේ ලෙඩාට හොඳට මේකප් දාල සරසල අන්දලා තියනව. ලෙඩා දන්නෙත් නැහැ බලන්න එන අය දන්නෙත් නැහැ ලෙඩා අද හෙට මැරෙනවා කියල. ඒත් ලෙඩාගේ අයිතිකාරයෝ දන්නවා ලෙඩා වැඩි කල් ඉන්නේ නැහැ කියලා. ඒ මදිවට ලෙඩා බලන්න එන අය ලෙඩාට ගේන හොඳ ගුණවත් කෑම බිම ටික ලෙඩාට කන්න හොඳ නැහැ කියල අයිතිකාරයෝ බෙදා ගන්නවා. අන්තිමට ලෙඩා කලින් මැරෙන්නෙ ලෙඩෙන් නෙවෙයි කන්න බොන්න නැතිව. මම දකින්නේ අද මේ රටේ ආයුර්වේද ක්ෂේත්‍රයත් ඒ කියපු මේකප් දාපු මරහ ලෙඩා වගේ. මේක බාරගන්න ඔක්කොම මේකප් දාල ලෝකෙට පෙන්නනවා විතරයි. ලෝකෙට පරකාසේ ගෙදරට මරගාතේ කිව්වේ ඒ වගේ කතාවක්.

එතකොට මොකක්ද මේ තනි කකුලෙන් රේස් දුවන කතාව? ඒක බොහොම සරලයි. සුගමයි. ඒත් කටුකයි. අමිහිරියි. ඒ කියන්නේ වෛද්‍යාදී චතුෂ්පාදයෙන් හරියට වැඩ කරන්න ඉතුරු වෙලා තියෙන්නේ එක පාදයයි. (එතන පාද කිව්වේ හතරෙන් කොටස කියන එක. ඒත් මගේ වැඩේට මං ඒකෙ සාහිත්‍යමය අර්ථය යොදා ගන්නවා) ඒ කියන්නේ ඉතුරු එක කකුලයි. ඒ නිසා දැන් ආයුර්වේදෙට රේස් එක දුවන්න වෙන්නේ තනි කකුලෙන්. ඒ අන්තිමට ඉතුරු වෙච්ච වෛද්‍ය පාදය විතරයි. මේ විදියට ගියොත් අපි මේ රේස් එකෙන් පරදින්න තියෙන චාන්ස් එක වැඩියි. අපි අමතක කරන්න හොඳ නැහැ මේ රේස් එකේ ප්‍රතිවාදියා කකුල් හතරම හොඳට ශක්තිමත් ඒ මදිවට හොඳ ජොකියෙකුත් එක්ක දුවන්නේ. ඒ රේස් අපි නොන්ඩි පැන පැන යන්නේ. මං මේ ටික කියන කොටම අපේ සමහරු මට පොලු මුගුරු අමෝරයි. ඒත් කරන්න දෙයක් නැහැ මං මේ ටික කිව යුතුමයි. අපි අද මේ දුවන්නේ පරදින රේස් එකේ අන්තිම වට කිහිපය. මේ හෝරාව තීරණාත්මකයි. අපි මේ තත්වය වෙනස් නොකොළොත් අපි පරදිනවා සිකුරුයි. ඒත් මං කියන්නේ නැහැ ලෙහෙසියෙන් පරාජය බාරගන්න කියල. මොකද පිටිය අපේ. නරඹන්නෝ අපේ. ඇයි අපිට බැරි දිනන්න. ඉස්සෙල්ල බලමු මෙහෙම උනේ ඇයි කියල.

අපේ වෙදකමට ඕන කරන මුලිකම සාධකය ඖෂධ. අපේ වෙදකමේ සාර්ථකත්වය රැඳී පවතින්නේ ඖෂධ වල සාඵල්‍යතාව මත බව අමුතුවෙන් කියන්න අවශ්‍ය නැහැ. එහෙම නම් අපි අද පාවිච්චි කරන බෙහෙත් ගැන අපිට එහෙම නොසැලෙන විශ්වාසයක් තියෙනවද? ඒවායේ ප්‍රමිතිය, ඒවායේ ගුණාත්මකබව, ඒ වගේම නිසැක ප්‍රතිඵල ගැන අපිට සහතික විය හැකිද? අපි අද ඖෂධ නිපදවන සමාගම් හා ඒ අයගේ සහතිකය මත රැඳී සිටිනවා විනා පොදුවේ ඖෂධ නිෂ්පාදන කර්මාන්තයේ ගැටලු ගැන හා එය මුහුණ දී ඇති අර්බුදය ගැන දැනුවත් ද? එම අර්බුදය අපේ වෙදකමට බලපාන බව දන්නවාද? එනිසා ඖෂධ නිෂ්පාදන කර්මාන්තයේ අර්බුදයෙන් වෙදකමේ අනාගතය වෙන් කරන්නට බැරි බව අපි ඉතා සාවධානව පිළිගත යුතුයි. අපි බටහිර වෛද්‍යවරුන් මෙන් හුදු “බෙහෙත් ලියන්නෝ” (prescribers) පමණක් නොවීය යුත්තේ අපේ සම්ප්‍රදාය තුළ ඖෂධ හා වෛද්‍ය කර්මයේ හරය අතර වන අවියෝජනීය සම්බන්ධතාව තරමක් වෙනස් නිසාය. අපි ලෙඩේ මුල හොයන්නෝ මෙන්ම බෙහෙතේ මුල ද සෙවිය යුත්තෝ වෙමු. 

අපේ ඖෂධ සඳහා අමුද්‍රව්‍ය හිඟයක් ඇති බව කතා කරන්නේ අපි දන්නා අතීතයේ පටන්ය. ඒත් වඳුරන් ගේ ගෙවල් හැදිල්ල මෙන් කවදාවත් නිශ්චිත විසඳුම් දුන්නේ නැත. අමුද්‍රව්‍ය වලින් වැඩි ප්‍රමාණයක් ඉන්දියාවෙන් ගෙන්වයි. අඩු වැඩි වශයෙන් වෙනත් රටවලින් ද ගෙන්වයි. එහෙත් ඒවා මෙරටට ළඟා වන විට ඒවායේ තත්වය සහතික කරන්නට කිසිදු ආයතනයක් නැත. ඒවා ගබඩා කරන තත්ව සහ ගබෝස් ලේන් වෙළඳ පොළ නියාමනය කරන්නට කිසිවෙකුත් නැත. ඉතින් අපි බෙහෙත් වලට දමන අමුද්‍රව්‍ය කෙබඳු ඒවා දැයි නිසැකව දැනගන්නට ක්‍රමයක් නැතිවීමේ අවදානම ගනිමින් සිටිමු. එසේම අපේ දේශීය වනාන්තර වලින් සූරා ගන්නා අමුද්‍රව්‍ය සිඝ්‍රයෙන් හිඟ වෙමින් තිබේ. ඒ මදිවාට සමහර අමුද්‍රව්‍ය වැරදි ලෙස වෙළඳ පොළට එන බවත් සමහර ඒවා නිසැකවම ප්‍රතිනිධි නොව ආදේශක ද්‍රව්‍ය බවත් බොහෝ දෙනා නොදන්නා කරුණකි. එසේම සමහර අමුද්‍රව්‍ය විවිධ රසායනික සංඝටක වලින් දුෂිතය. ඒවා පරික්ෂා කරන්නට කිසිවෙකුත් නැත. එහෙත් අපේ ඇත්තෝ ඒවා සැකයෙන් තොරවම බෙහෙත් වලට දමා ලේබල ගසා වෙළඳ පොළට එවති.  අපිත් ඒවා සැකයෙන් තොරවම රෝගීන් හට ලබා දෙන්නෙමු නැතිනම් නිර්දේශ කරන්නෙමු.

ඊළඟට බලමු උපස්ථායක පාදය. මේක අපි පුළුල් ලෙස ගත්තොත් අද එයින් කියවෙන්නෙ සහායක පරිවාර සේවාවන්. අපේ හෙද සේවය දුවන්නේ බාගෙට පණ ගිහින් ය. අපේ ආයතන වලම පුහුණුව ලත් අය ටික දෙනෙකි. බටහිර රෝහල් වලින් විශ්‍රාම ගිය අය වැඩි දෙනෙකි. සමහරුන්ට පඩි නැගගන්නට වත්  බැරි තරමේ වයසය. දුර්වලය. සම්බාහකයෝ චිකිත්සකයෝ වෙලාය. වාට්ටු වල නැවතී සිටින රෝගින් හට තෙල් සාත්තුව දෙන්නේ පොලිසියෙන් ගහනවා වගේය. ඖෂධ සංයෝජකයින් ලෙස ඉන්නේ සනීපාරක්ෂක කම්කරුවන්ය. බෙහෙත් රෝගීන්ට නිකුත් කරන්නේ බල්ලන්ට ලෙලි පොල් මෙන්ය. ෆාමසියේ භෛෂජ්ජකයින් වෙනුවට වැඩකරන්නේ කම්කරුවන්ය. අනෙක් සේවාවන් ගැන අපේ කිසිදු සැලැස්මක් නැත. එපමණක් නොව අපේ සේවාවන් ඉහළ ගුණාත්මකභාවයෙන් ලබාදෙන්නට මෙකී සහායක සේවා කෙතරම් වැදගත් ද යන්න මේ ක්ෂේත්‍රයේ කිසිදු තක්සේරුවක් නැති බව පෙනේ. වැඩිමනත් අපේ ශික්ෂණ රෝහල් වලද තත්වය කණගාටුදායකය. යක්කල ශික්ෂණ රෝහල බලු වටින්නේ නැත. එය නමට ශික්ෂණ වුණත් වෛද්‍යවරුන් කොමිස් දෙස බලාගෙන ඉස්සරහ සමාගම් වල ඇති බේත් පමණක් ගෝනි ගණන් රෝගීන්ට ලියා දෙති. එබඳු රෝහලකින් අපේ සිසුන් ලබන ශික්ෂණය කුමක්දැයි මට නම් නොවැටහේ.  

ඊළඟට අපි බලමු රෝගී පාදය. සමහර සායන කිහිපයක් හැරුණු විට අපේ රෝහල් වලට බෙහෙත් ගන්නට එන වැඩි පිරිස වයසක උදවිය බව නොරහසකි. එයින් අදහස් වන්නේ ආයුර්වේදය ඔවුන් විෂයෙහි සාර්ථක බවයි. ඊට අනුරූපව වාර්ධක්‍ය වෛද්‍ය (geriatric) සේවා හා ඒ හා බැඳුණු ප්‍රතිකර්ම පුළුල් කිරීමට තරම් ශාස්ත්‍රීය ප්‍රවේශයක් අපේ ආයතන තුළ නොවීම ඉතා කණගාටුදායකය. අපි තෙල් බේත් ගාල අත ගාන එක ටිකක් විධිමත් කරන්න පුනුරුත්ථාපන වෛද්‍ය විද්‍යාව (rehabilitation medicine) විෂය නිර්දේශයට ඇතුල් කරන්න ඒක physical medicine කියන අලුත් නමෙන් යෝජනා කළාම ඇයි mental medicine වැදගත් නැද්ද කියල අහන මැන්ටල් ආචාර්යවරු ඉන්න රටක් මේ. analytical chemistry උගන්වල වෛද්‍යවරු බිහිකරන්න පුළුවන් කියලා හිතන පසුගාමී ආචාර්යවරු ඉන්න රටක් මේ. එසේම අනෙක් ගැටලුව වන්නේ අපි අපේ සේවාවන් විවිධාංගිකරණය කිරීමේ ලා ආයුර්වේද සංකල්ප හා ආයුර්වේදීය අනන්‍යතාව භාවිත නොකිරීමේ අවාසනාවයි. ආයුර්වේද වෛද්‍ය සේවාව වඩාත් රෝගී-කේන්ද්‍රීය සේවාවක් බවට පරිවර්තනය වන්නේ රෝගීන්ගේ අවශ්‍යතා ඉටුවන්නේ නම් පමණක් බව පිළිගත යුතු සිද්ධාන්තයකි. එහෙත් අද රෝගීන් ගේ සමාජ ආකල්ප සමඟ සමපාත වන්නට ආයුර්වේදීය සෞඛ්‍ය සේවා අසමත් වී ඇත්තේ එහි වරද නිසාම නොව රෝගීන්ගේ ආකල්ප සම්පුර්ණයෙන් ම පාහේ බටහිර වෛද්‍ය ක්‍රමයේ දේශපාලනික බලපෑමට යටත්ව ඇති නිසාය. එනිසා රෝගීන් ගේ අවධානය අප වෙතින් ක්‍රමයෙන් ගිලිහෙමින් පවතින බව පිළිගත යුතු සත්‍යයකි. මං හිතන්නේ අපි මේ බලා සිටින්නේ ගෙඩිය පිටින්ම අපේ ඔඩොක්කුවට වැටෙන තෙක් විය යුතුය. එය නම් සිහිනයකි.

රට පුරාම බෙහෙත් කරලා ලෙඩේ හොඳ නොවුණාම ආයුර්වේදේට එන ක්‍රමේට වඩා රෝගියාගේ පළමු තේරීම ආයුර්වේදය වෙන විදියට අපේ ක්ෂේත්‍රය හැදෙන්න ඕනේ. අපේ බේත් කළු පාටයි, ගඳයි, තිත්තයි කියන පරගැති ආකල්පය සමාජයෙන් බැහැර කරන්න ඕනේ. ඒකට අපේ ප්‍රජා සෞඛ්‍ය වෛද්‍ය නිලධාරීන් පෙරමුණ ගන්න ඕනේ. ඒත් මේකට හොඳ ජාතික සැලැස්මක්, විධිමත් වැඩ පිළිවෙලක් තියෙන්න ඕනේ අනාගතවාදී නායකත්වයක් යටතේ. ප්‍රතිපත්ති සම්පාදකයින් ගේ භාණ්ඩාගාරේ නිලධාරින් ගේ මොළ සෝදන්න ඕනේ දේශීය වෛද්‍ය ක්‍රම වල ආර්ථික වටිනාකම තේරුම් ගන්න. නැත්තං ආයුර්වේදය පිරිහෙන්න හේතු ඇහුවම කියයි හැමදාම ඔය නාවින්නේ, බොරැල්ලේ, ගම්පහ බස් කොන්දොස්තරලා “ආයුර්වේදේ බහිනවා” කියල උදේ හවස කියන හින්ද තමයි ආයුර්වේදේ බහින්නේ කියලා. ඇයි ආයුර්වේදේ නගිනවා කියල කියන්නෙම නැහැනේ. “සැරදේ සැරදේ ආයුර්වේදේ” කියල අපි උදේ හවස කිව්වත් මේක සැරදෙන්නේ නැහැ ඒකට අවශ්‍ය වැඩ පිළිවෙලක් නැතුව. අපි ජාතික ප්‍රතිපත්තියක් ඉල්ලා සටන් කළ ඉතිහාසයක් තියෙනවද දහ නමවැනි සියවසේ අග භාගයේ හා පසුගිය සියවසේ මුල් යුගයේ හැරුණු විට. ඒ කියන්නේ අපි අවුරුදු සියයකින් නැගිටලා නැහැ. ඒක නිසා අපි මේ විවෘත ආර්ථිකයේ රශ්මියෙන් ගිනි කණ වැටිලා, ගෝලීයකරණයෙන් මත් වෙලා, නවීන විද්‍යාවේ තේජසෙන් තැති ගැන්විලා, බටහිර වෛද්‍ය  ක්‍රමයට බයෙන් මුළු ගැන්නිලා හිටපු කාලේ ඉවර කරන්න ඕනේ. මේ එහෙම නැතිවුණොත් ලංකාවේ සෞඛ්‍ය පද්ධතිය වැඩි කල් නොගොස් තනි අශ්වයාගේ රේස් එකක් බවට පත් වෙනවා. ලෙඩ්ඩු නැතුව, බේත් නැතුව, සහායක සේවා නැතිව වෛද්‍යවරයා මොනව කරන්නද?

දැන් ඉතිරිව ඇත්තේ එක පාදයක් පමණි. ඒ වෛද්‍යවරුන්ය. දැන් අපි තනි කකුලෙන් රේස් එක දුවන්නේ මේ අයගේ හයියෙනි. ඔවුන් ඉතා අමාරුවෙන් ඉගෙන ගනියි. රැකියා විරහිතව දුක් විඳියි. ස්පා වල සේවය කරනවා යැයි නින්දා අපහාස විඳියි. පෞද්ගලික වෛද්‍ය සේවාවේ යෙදෙන්නට තරම් වෘත්තීය පෞරුෂයක් ඇති අයට අතදෙන්නේ ද නැත. රැකියාව සඳහා උද්ඝෝෂණ කරන්නට සිදු වෙයි. අවසානයේ රජයේ රැකියා ලබා තනි කකුලේ රේස් එක දුවන්නට උර දෙයි. රැකියාවේ නිසි පිළිගැනීමක් හෝ උසස් වීමක් හෝ වැටුප් වර්ධකයක් ලබා ගන්නට නොයෙක් අයුරින් නිලධාරින්ට දර දිය අදියි. මෙලෝ රහක් නැති වෘත්තීය සමිති නායකයින්ගේ තනතුරු රැකදීමට අව්වේ වේලෙයි. ඒවාට නොසලකන නොනැමෙන වෛද්‍යවරුන් ගැරහුමට ලක්වෙයි. සමහරුන් කැප වී සේවය කර බැනුම් අසා අවසානයේ විශ්‍රාම යයි. ආයුර්වේදය විශ්වාස කරමින් සියලු අවම පහසුකම් මැද රෝගීන් සුවපත් කරන දක්ෂයින් අප අතර එමටය. ඒ අතර ඉතා ආර්ථික දුෂ්කරතා මධ්‍යයේ වුවත් වෙදකමේ යෙදෙන වෛද්‍යවරුන් ඈත ගම් දනවු වල සිටිති. රජයේ ආයුර්වේද රෝහල් වලින් ඒ අයගේ පාත්තරේට ද හෙනහුරු අත දමයි. ඒ සියලු කරදර මැද ඔවුන් ගෙන් සුවපත් වන රෝගීන් එමටය. එහෙත් ඔවුන් මේ රටේ වෛද්‍යවරුන් ලෙස පිළිගැනීමට තරම් නීතිය සාධාරණ වන්නේ නැත. ඒ සඳහා වෛද්‍ය සභාවේ වැඩ ඉන්නා උත්තමයින් සටන් කරන්නේ ද නැත. අපි සටන් කළ යුත්තේ අපට බාහිරින් එල්ල වන අභියෝග වලට එරෙහිව පමණක් නොවේ. අපේ ක්ෂේත්‍රය තුළම තිබෙන බොහෝ දුර්වලතා මග හරවා ගැනීම සඳහා අපිට යම් ආකාරයක ආක්‍රමණශීලි එහෙත් බුද්ධිගෝචර වැඩ පිළිවෙලක් තිබිය යුතුමයි. මං හිතන්නේ අපි බොහෝ දෙනා හැට ස්වයං විවේචනය ඉවසන්නට තරම් විවේක බුද්ධියක් නොමැති වීමෙන් මේ කරුණු දෙස ද්වේෂසහගත එළඹුමක් තිබෙන්නට පුලුවන්. එහෙත් මා හට අවශ්‍ය වන්නේ මේ කරුණු වඩාත් යුක්තිසහගත සංවාදයකට බඳුන් කළ හැකි ප්‍රති-මතවාදයන්ය.

වෛද්‍ය ඩැනිස්ටර් එල්. පෙරේරා